Pisso-chin(-de-Mattmark)
Taraxacum mattmarkense
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.
Nom en français : Pissenlit de Mattmark.
Descripcioun :Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.
Usanço :Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959
Tréule-de-prat
Trifolium pratense subsp. pratense
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Trèflo, Trignoulet, Entrefiol.
Noms en français : Trèfle violet, Trèfle des prés.
Descripcioun :Lou tréule-de-prat es uno planto pasturiero di mai couneigudo, emé de tèsto de flour roundo e d'un rose pourpau. Li fuioun soun óutus emé uno marco en V.
Usanço :S'utiliso en infusioun contro la fouiro, lou toussi, li boutoun e li proublèmo de fege. Ei peréu recoumenda pèr la circulacioun dóu sang. Se manjon li grano greiado que soun proun richo. Mai èi subretout couneigu pèr lucha contro li calourado di femo à la menoupauso que countèn d'estrougèno vegetau (isoflavono). Ei pèr acò que lou treulet èi pas recoumanda pèr li femo empregnado.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Trifolium
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Prado umido
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Trifolium pratense subsp. pratense L., 1753